Clean Room Nedir sorusunun cevabı; Belirli bir ortamda ki, havanın içerisinde bulunan zararlı veya zararsız tüm parçacıkların en düşük düzeye getirilerek, muhafaza edilen odaya Clean Room ya da Temiz Oda denilmektedir. Bu odaların içerisi düzenli olarak kontrol edilmektedir.
Odada saklanan eşyaların ve herhangi bir şeyin, radyoaktif madde ile temasa geçmemesi, dışarıdan hiçbir temas halinde bulunulmaması için düzenli olarak odalar, belirli aralıklarla temizlenir ve yeniden dış dünya ile izole edilir.
Genellikle temiz oda teknolojisini, bilimsel araştırmacılar, teknisyenler veya herhangi bir maddenin atomik yapısı ile deneyler/testler yapan kişiler kullanmaktadır. Temiz oda diye son derece teknolojik bir alanın kurulmasında ki ana neden kirliliktir.
Örneğin; Oda içerisinde saklanan maddenin veya cihazın herhangi bir şekilde içerisine toz kaçması durumunda deney/test tamamen başarısız olur. Bu nedenden ötürü böyle bir teknolojik alana ihtiyaç duyulmaktadır.
Elbette bu odalar tasarım amaçlarının tam aksi şeklinde de kullanılabilmektedir. Örneğin; nükleer alanında yapılan bilimsel çalışmalarda ki kullanım amacı, içeride ki insan sağlığına zararlı maddenin dış dünya ile temasını kesmektir.
Clean Room Tesislerinin Önemi
Clean Room nedir sorusundan daha önemli olan konu; Clean Room Tesislerinin Önemidir. Temiz oda tesisleri günümüzde pek çok alanda kullanılmaktadır. Örneğin; Biyoloji, Fizik, Nükleer, Bilişim ve Teknoloji. Bu alanda hizmet veren kişilerin genellikle yaptığı, araştırma/deney/test ve onarım aşamalarında odanın dış dünya ile tamamen izole edilmesi ve içeride ki havanın kontrol altında tutulması gerekmektedir.
Clean Room Nedir?
Temiz odaların pek çok sertifikası bulunmaktadır. Odaların içerisinde bulunan havanın içinde ki atom parçacıklarının düzeyine göre odanın hangi sertifikaya sahip olduğu anlaşılmaktadır.
Örneğin; ISO 9 sertifikasına sahip olan bir temiz odanın, temiz bir alanda ki dış ortamdan hiçbir farkı bulunmamaktadır. ISO 9 seviyesinde ki bir sertifikaya sahip temiz odanın içerisinde ki havada metreküp başına 35.000.000 adet partikül bulunmaktadır.
ISO 14644-1 sertifikasına sahip bir temiz odanın içerisinde ise metreküp başına sadece 12 adet parçacık bulunmaktadır. Bu da ortamın neredeyse tamamen izole olmasını sağlamaktadır.
Clean Room Tarihçesi
Tarihte ilk defa Clean Room yani temiz oda teknolojisini, Sandia Ulusal Labaratuvarında çalışan Willis Whitfield icat etmiştir. Willis, bu teknolojiyi 1960lı yıllarda icat etmesine rağmen o dönemde farklı temiz odalarda bulunmaktaydı. Lakin burada Amerikalı fizikçinin farkı, odanın içerisinde ki havayı tamamen kontrol etmesini düşünmedir.
Neticede başarılı da oldu ve ilk Clean Room, onun kurduğu Clean Room olarak kabul edildi. Eski odaların içerisinde yüksek derecede sızıntı ve hava kirliliği bulunmaktaydı. İlk kurulan temiz oda ile birlikte bu tarz sorunların hepsi ortadan kalkmış bulundu. Böylelikle Clean Room nedir sorusunun sizlere uzun cevabını verdik.
Clean Room Türleri
Temiz odalar iki farklı türe ayrılmaktadır. Bunları, Pozitif Basınçlı Clean Room ve Devirdaimli Clean Room olarak ayırabiliriz. Pozitif basınçlı temiz odalarda, havalandırma filtresinin bozulması durumunda odanın içerisine hava almak veya havanın odanın içerisine girmesini sağlamak yerine hava doğrudan dışarıya aktarılmaktadır.
Pozitif basınçlı temiz odaları çoğunlukla Bilişim ve Teknoloji uzmanları veya bilim insanları kullanmaktadırlar. Radyoaktif veya nükleer madde içeren temiz odalarda bu sistem tercih edilmemektedir. Bunun sebebi ise içeride ki maddenin, zaten insan sağlığına zararlı olması ve izole durumda kalmasından ötürüdür. Böyle bir durumda içeride ki oksijeni, sistemin dışarıya sızdırması tamamen ölümcül ve felaket sonuçlara neden olabilir.
Devirdaimli temiz odalarda ise bu havalandırma süreci tamamen farklı bir şekilde işlemektedir. Bu odaların içerisinde, içeriye giren hava ve dışarıya çıkan hava sürekli tazelenmektedir. Lakin burada ki teknoloji eseri tamamen duvarlardır. Clean Room Nedir? işte merak edilenler.
Havanın akışını sağlayan duvarların içerisinde özel basınç mekanizmaları bulunmaktadır. Bu sayede odanın içerisine giren havaya, tamamen negatif basınç uygulanır ve havanın içerisinde ki partikül seviyesi odanın standardına göre ayarlanır.
Clean Roomu Kimler Kullanır
Clean Room teknolojisini günümüzde en çok kullanan 7 adet firma bulunmaktadır. Bunlar sırasıyla şu şekildedir:
- Bilgisayar için temel parçalar üreten firmalar (Örneğin, Ana kart, Hard disk, işlemci vb.)
- Veri Kurtarma Labortuvarları
- Lazer makineleri üreten firmalar
- Otomotiv parçaları üreten firmalar
- Silah ve savunma sanayisinde faaliyet gösteren firmalar
- Bilim hakkında araştırma/deney yapan tüm firmalar
- Fotoğraf makinesi vb. ürünler üreten firmalar
- Hastaneler için ilaç veya tıbbi cihaz üreten firmalar
Temiz odalardan faydalanarak teknolojiye ve daha birçok alana katkıda bulunmaktadırlar. Bu makalemizde sizlere Clean Room Nedir? ve genel olarak temiz oda teknolojisi hakkında merak edilen bütün soruları yanıtladık.
Clean Room Nedir?
